forum sztuk i sportów walki

bushi

Dziś chciałbym napisać wam o wielkiej, legendarnej postaci feudalnej Japonii, najbardziej znanym Mistrzu Miecza, Musashi. Opisałem też kilka jego pojedynków - tak właśnie one wtedy wyglądały. Obowiązywała zasada, że nie ma zasad. Warto "odbrązowić" przy tym wiele stereotypów, które tkwią wśród wielbicieli samurajskich filmów. Zasady Bushido były i są trochę inne, niż wydaje się nam, europejczykom, oceniających wszystko przez wąski pryzmat własnej kultury i poglądów...

Najsłynniejszym samurajem, mistrzem we władaniu mieczami był Musashi Miyamoto. Jak wskazują źródła, naprawdę nazywał się Shinmen Musashi No Kami Fujiwara No Genshin, potomek samurajskiego rodu Fujiwarów z prowinicji Musashi, Inne źródła mówią, iż nazywał się Takehito Hirata, w dzieciństwie nosił imię Bennosuke. Z tymi imionami jest zawsze kłopot - w tamtych czasach było normalną rzeczą, że kilkukrotnie w ciągu zycia imona były zmieniane...
Nazywa się go Świętym Miecza”. Wyznawał zasadę całkowitego poświęcenia się dla osiągnięcia celu, o czym świadczy jego życie. Żył i walczył zgodnie z prawami i zasadami obowiązującymi w tamtych okrutnych czasach w Japonii.
Urodził się w 1584 roku. Był sierotą, którego wychowywał brat matki, mnich buddyjski - ojciec porzucił rodzinę, a matka zmarła (według innych źródeł do klasztoru trafił nie dlatego że był sierotą, gdyż jego ojciec zginął kiedy Musashi miał 7 lat i mieszkał już tam od jakiegoś czasu, a dlatego, że jego matka wyszła za mąż za mężczyznę mającego dzieci i Musashi nie mógł z nią pozostawać). W wieku 13 lat stoczył swój pierwszy pojedynek z Arima Kihei, który był mistrzem szermierki mieczem i piką w szkole Shinto Ryu Kiedy Kihei lekceważąco odniósł się do młodzieńca, ten przewrócił go na ziemię, okładając pięściami, a potem rozbił mu głowę kijem. Kihei umarł, wymiotując krwią. Według innych źródeł Kihei przybył do wioski, w której mieszkał Musashi. Rzucił wyzwanie wszystkim mistrzom miecza. Wtedy Musashi krzyknął swoje imię, doskoczył do Kihei, podniósł go nad głowę i rzucił o ziemię – w wyniku obrażeń Kihei zmarł.
Odtąd Musashi przez całe swoje życie nieustannie podróżował po całej Japonii, szukając okazji do walki. Nie miał swojego domu, ponieważ uważał, że podczas snu może ktoś go zabić. Nie kąpał się, aby ktoś nie wykorzystał zaskoczenia. Również uważał, że jego smród jest dodatkowym czynnikiem rozpraszającym przeciwnika. Jadł, co popadło. Najczęściej sypiał pod gołym niebem. Nie ożenił i nie miał dzieci (pod koniec życia adoptował syna). Brał udział w kilku wojnach, w tym w wieku ok. 16 lat walczył po przegranej stronie w trzydniowej bitwie pod Sekigaharą, gdzie zginęło 70 tys. ludzi. Stoczył ponad 60 pojedynków, wygrywając wszystkie i zabijając większość swoich przeciwników.
Jednymi z najsławniejszych pojedynków były pojedynki z przedstawicielami rodu Yoshioka. Yoshioka byli dziedzicznymi mistrzami miecza, mieli własną szkołę szermierki, służyli dynastii szogunów Ashikaga. Musashi stoczył je w Kioto, w wieku 21 lat. Przyczyną pojedynków były sprawy osobiste – jego ojciec, Miyamoto Munisai w przeszłości pojedynkował się trzykrotnie z przedstawicielami rodu Yoshioka. Wygrał tylko dwa pierwsze pojedynki…
Musashi na pierwszy pojedynek wyzwał Yoshioka Seijiro, głowę rodziny. Siły nie były wyrównane - Seijiro miał w ręku ostrą katanę, a Musashi drewniany bokken. Mimo to Musashi gwałtownie zaatakował Seijiro. Zaskoczenie przyniosło efekt – Seijiro padł na ziemię, a Musashi tłukł go bez opamiętania… Słudzy położyli pana na wyrwanej okiennicy i zanieść do domu. Seijiro przeżył, ale okryty niesławą obciął samurajski kucyk i wycofał się z życia publicznego.
Drugim przeciwnikiem był Yoshioka Denshichiro. Sam wyzwał Musashiego, aby pomścić hańbę tak starszego brata, jak i sławnej szkoły szermierczej, którą prowadzili. Musashi, ponownie uzbrojony w drewniany miecz, prawdopodobnie celowo spóźnił się na umówione miejsce, po czym, bez zachowania jakichkolwiek grzeczności, nie czekając na wymianę ukłonów i nie pozostawiając przeciwnikowi czasu na przygotowanie, pierwszym ciosem drewnianego miecza rozłupał mu czaszkę.
Trzecim przeciwnikiem z rodu Yoshioka, mogącym walczyć, był kilkunastoletni Hanshichiro, najmłodszy z braci. Na miejsce pojedynku, którym była polana pośród pól ryżowych pod samotną sosną, Hansihiro przybył w licznej asyście wściekłych i oburzonych samurajów, zdeterminowanych zabić Masashiego. Tymczasem Musashi znów nie stawił się na czas. Czekali długo, wreszcie uznali, że przeciwnik uciekł z miasta. Kiedy szykowali się do odejścia, nagle Musashi zeskoczył z konarów sosny, na której cały czas się ukrywał. Teraz miał już prawdziwe dwie katany, a nie drewniany miecz - jednym ciosem ściął głowę Hanshichiro, a następnie, korzystając z zaskoczenia, parując ciosy na wszystkie strony, wyrąbał sobie dwoma mieczami drogę ucieczki.
Inny sławny pojedynek odbył się z Sasaki Kojiro. samurajem będącym na służbie klanu Bunzen, Był on bardzo znanym szermierzem, twórcą techniki zwanej „ogonem jaskółki”. Po uzyskaniu urzędowej zgody na odbycie pojedynku od klanu Bunzen, co było wtedy wymogiem prawa, Musashi rozpuścił plotki o swojej ucieczce, spowodowanej strachem przed umiejętnościami przeciwnika. Zatrzymał się w tym czasie u jednego z przyjaciół. Oburzony Kojiro wysłał posłańców, aby odszukali przeciwnika. Kiedy Musashi został wreszcie odnaleziony na kwaterze przyjaciela, musiano go obudzić. Musashi po wstaniu wypił wodę, jaką mu podano do umycia, zawiązał sobie długie włosy oraz rękawy kimona papierową taśmą i poszedł prosto na nabrzeże pobliskiej rzeki. Tam zabrał ze sobą znalezioną po drodze dużą, wierzbową gałąź, z którą wsiadł do łodzi, płynąc na wyspę Ganryu na rzece, gdzie był umówiony pojedynek.
Kojiro i towarzyszący mu oficjale byli zaskoczeni nizwykłą kosmatą postacią z wierzbową gałęzią w jednej ręce, a z obnażonym mieczem w drugiej, wyskakującą z łodzi na brzeg. Kojiro wyciągnął swoją katanę i odrzucił pochwę. Musashi w tym czasie biegł w jego kierunku, krzycząc, że saya (pochwa) nie będzie mu już więcej potrzebna. W ten sposób sprowokował Kojiro do zadania pierwszego ciosu. Musashi błyskawicznie odbił cięcie swoją kataną i w tym samym momencie uderzył w głowę przeciwnika gałęzią. Kojiro poniósł śmierć na miejscu. Katana Kojiro, wypadając mu z ręki, przecięła taśmę wiążącą włosy Musashiego i rozcięła na pół wzdłuż pleców jego kaftan, nie czyniąc mu jednak krzywdy. Musashi ukłonił się urzędnikom i wrócił do łodzi. Po tym pojedynku, będąc pod jego wrażeniem, zwierzchnik lenny Kojiro, pan Hosokawa Tadaoka, stał się protektorem Musashiego.
Od tego czasu Musashi praktycznie nie używał już ostrej katany - wszystkich rywali pokonywał drewnianym kijem. W roku 1634 Musashi, jak sam twierdził, osiągnął prawdziwe zrozumienie drogi miecza, osiągając satori (buddyjskie oświecenie). Od tego czasu zaczął nauczać szermierki przy użyciu dwóch mieczy, ale nie stworzył szkoły – samurajowie, chcący u niego praktykować, musieli wędrować wraz z nim.
Wbrew pozorom Musashi nie był nieokrzesanym człowiekiem. Jak każdy z samurajów w tamtych czsach odebrał wychowanie i miał szerokie spektrum potrzebnej wiedzy - zasłynął jako znakomity kaligraf, tworząc kaligrafie na papierze i jedwabiu, rzeźbiarz w drewnie oraz metalurg (wyrabiał piękne, ozdobne tsuby do katan). Pozostawił po sobie także dzieło pisane - w 1643 roku osiadł w jaskini Reigendo. Tam właśnie jednemu ze swoich uczniów podyktował Księgę pięciu kręgów (Gorin no Sho), dzieło traktujące o szermierce mieczami, strategii, przepełnione buddyzmem. Jest ono traktowane jako swoisty testament duchowy Musashiego (w ostatnich latach zostało wydane również po polsku). Zaraz po zakończeniu tej księgi (sygnowanej na 12 maja 1965r.) zmarł - 19 maja 1645 roku.
Musashi w swoim życiu stoczył na pewno ponad 60 udokumentowanych pojedynków i nigdy nie został pokonany przez żadnego szermierza (niektóre źródła mówią, iż przegrał tylko jeden raz z Muso Gonnosuke Katsuyoshi, założycielem szkoły Shinto Muso Ryu. Stoczyli oni daw pojedynki - pierwszy wygrał Musashi. Po tej pierwszej porażce Muso udał się do świątyni Homangu Kamado Shinto, gdzie medytował nad jej przyczną. Tam doznał satori (oświecenia) i uznał, że powiodłoby mu się, gdyby jako broni użył drewnianego kija, który nazwał jo. Jego ideą było stworzenie broni, której mógłby używać jak miecza, przy czym by także miał możliwość korzystania z dwóch końców tejże broni. Rewanż Muso podobno wygrał).
Na cześć Musashiego jednemu z największych japońskich pancerników w II wojnie światowej nadano imię „Musashi”. Jaskinia Reigendo jest do dziś miejscem kultu nie tylko dla japońskich szermierzy. Musashi jest jedną z legend samurajskiej Japonii.